Rodzaje jogi – wybierz najlepszą odmianę dla siebie
Zanim rozpoczniesz naukę jogi, dowiedz się jakie są najpopularniejsze rodzaje jogi. Poznaj różne style, czym się różnią, jakie mają zalety, co jest najistotniejsze w każdym z nich. Z wielu odmian jogi wybierz odpowiednią dla Ciebie, w zależności od korzyści które chcesz osiągnąć.
Joga – rodzaje omawiane w tym artykule:
- Vinyasa
- Hatha joga
- Ashtanga
- Joga Iyengara
- Yin joga
- Kundalini joga
- Bikram
- Power
- Aerial
Dowiedz się czym się różnią poszczególne gatunki jogi.
Jaki wybrać rodzaj jogi dla siebie?
Pomimo wielu elementów wspólnych, takich jak wykonywanie asan, skupienie na oddechu, medytacja, wyciszenie, istnieją istotne różnice między poszczególnymi rodzajami jogi. Joga w jednych stylach kładzie duży nacisk na precyzję, podczas gdy w innych na przejścia między pozycjami lub dynamikę ćwiczeń. Niektóre odmiany skupiają się na aspektach fizycznych, takich jak wzmocnienie ciała, zwiększenie elastyczności, budowanie siły i wytrzymałości, a inne rodzaje wykorzystują ćwiczenia asan jako drogę do dotarcie do wnętrza i samopoznania.
Innymi aspektami różniącymi rodzaje jogi może być korzystanie lub brak korzystania z akcesoriów, lub warunki w których odbywa się praktyka (temperatura, wilgotność powietrza). Inny typ wybierzesz jeśli interesuje cię uzyskanie spokoju wewnętrznego i harmonii, a inny gdy zamierzasz wzmocnić ciało lub stracić trochę kalorii.
Nie wszystkie rodzaje nadają się dla kobiet w ciąży lub osób z problemami zdrowotnymi. Joga dla kobiet oraz mężczyzn przyniesie bardzo dużo korzyści, choć mężczyźni mogą preferować odmiany bardziej siłowe i wymagające kondycji fizycznej.
Jeśli zamierzasz rozpocząć przygodę z jogą i interesuje Ciebie joga dla początkujących do praktyki w szkole jogi lub w domu, informacje zawarte w tym artykule mogą być szczególnie pomocne.
Zapoznaj się z najbardziej rozpowszechnionymi rodzajami i wybierz najlepszą jogę dla siebie.
Jak wybrać praktykę najlepszą dla siebie? Poznaj najpopularniejsze rodzaje praktyk.
Poznaj podstawowe rodzaje jogi
Poniżej znajdziesz podstawowe informacje dotyczące odmian jogi.
Vinyasa joga
Vinyasa jest jednym z najpopularniejszych stylów jogi. Tym co wyróżnia ten rodzaj, jest skupienie na oddechu i wykonywanie płynnych przejść między asanami. Między innymi taneczne sekwencje decydują o popularności i dużym rozpowszechnieniem wśród osób początkujących, rozpoczynających swoją przygodę z jogą.
Vinyasa polega na przechodzeniu z jednego punktu do drugiego, przy jednoczesnym wspomaganiu się oddechem, który pełni rolę narzędzia. Potocznie nazywana jest „jogą płynącą”, lub „jogą dynamiczną” (ang. dynamic flow).
Vinyasa wywodzi się od Hatha jogi, lecz jest od niej bardziej dynamiczna.
Ponieważ praktyka Vinyasy oferują różnorodne pozycje, dlatego nigdy nie ma dwóch takich samych sekwencji asan na zajęciach. Przeciwieństwem jej jest Joga Ashtanga, która ma tę samą sekwencję za każdym razem.
Za twórcę Vinyasy uznaje się Tirumalai Krishnamacharya, który był nie tylko nauczycielem jogi, ale również uzdrowicielem i pisarzem. Istotną rolę oddechu w ćwiczeniach oddają jego słowa „Oddech jest esencją jogi, ponieważ jest esencją życia. A joga zajmuje się życiem właśnie.”.
Wybierz najlepszą jogę dla siebie. Zobacz na których zajęciach będziesz czuć się najlepiej. Czym różnią się poszczególne rodzaje jogi?
Hatha joga
Jest to tradycyjna indyjska joga składająca się z trzech głównych elementów:
- pozycje jogiczne, czyli asany
- procesy oczyszczania – krija
- techniki oddechowe – pranajama
Ta odmiana jogi, w odróżnieniu np. od jogi klasycznej, kładzie duży nacisk na oczyszczające aspekty ćwiczeń fizycznych, a słowo „hatha” oznacza siłę. Mniej istotne są w niej również obszary metafizyczne. W Hatha joga zakłada się, że poprzez pracę z ciałem, można pracować nad samym sobą, a ćwiczenia prowadzą do osiągnięcia harmonii ciała i umysłu.
Praktyka asan wzmacnia ciało, oczyszcza ciało i umysł, uwalnia skumulowaną energię i pozwala zapanować nad umysłem. Ciało zbyt sztywne i za bardzo napięte należy rozciągnąć i rozluźnić, a ciało zbyt rozluźnione należy wzmocnić.
Techniki oddechowe pranajama stosowane w Hatha prowadzą do oczyszczenia ciała i układu nerwowego. Właściwe oddychanie umożliwia kontrolowanie emocjami, pozwala na wyciszenie i dotarcie do swojego wnętrza.
Na przestrzeni wieków Hatha joga została rozwinięta w ramach innych szkół, między innymi:
- Iyengar joga
- Ashtanga
- Sivanda joga
- Satayananda Yoga
Ashtanga joga
Ashtanga joga zalicza się do odmian dynamicznych. Tym co odróżnia ją od pozostałych rodzajów, jest płynne wykonywanie stałych sekwencji asan. W trakcie wykonywania poszczególnych pozycji istotny jest oddech i jego odpowiednie łączenie z asanami.
Dobrze określony stały schemat wykonywania poszczególnych asan, powoduje że po zakończeniu etapu nauki, dalsza praktyka może odbywać się samodzielnie, bez konieczności czekania na wskazówki nauczyciela. Nie zmienia to faktu, że w celu prawidłowej nauki oraz późniejszego doskonalenia techniki, warto korzystać z lekcji prowadzonych przez doświadczonego nauczyciela.
Schematyczne podejście do wykonywania sekwencji, połączone z oddechem, sprzyja skupieniu na wnętrzu. Skupiając się na wnętrzu możemy zidentyfikować blokady w ciele oraz blokady energetyczne.
Ashtanga wyróżnia 8 istotnych elementów tego stylu:
- yamy – zasady moralne
- niyamy – praca nad sobą
- asany – pozycje
- pranayama – rytmiczna kontrola oddechu
- pratyahara – kontrola zmysłów
- dharana – koncentracja
- dhyana – medytacja
- samadhi – urzeczywistnienie Jaźni.
Prawidłowa praktyka zmierza do osiągnięcia samadhi, czyli oświecenia – rozumianego jako doświadczenie jaźni.
Joga Iyengara
Joga Iyengara, nazwana na cześć i opracowana przez B.K.S. Iyengara. Jest formą jogi jako ćwiczenia, które kładą nacisk na szczegóły, precyzję i doskonalenie w wykonywaniu pozycji (asany).
W swojej bestsellerowej książce pod tytułem „Światło jogi” (org. Light on Yoga) Iyengar przedstawił w szczegółach ponad 200 asan.
Ten styl jogi często wykorzystuje dodatkowe akcesoria (pomoce), takie jak paski, klocki i koce, jako pomoc w wykonywaniu ćwiczeń. Umożliwiają one początkującym uczniom, osobom starszym lub z ograniczeniami fizycznymi, prawidłowe wykonanie poszczególnych asan, minimalizując ryzyko kontuzji.
Iyengar joga jest rodzajem ćwiczeń skupiających się na strukturalnym wyrównaniu ciała fizycznego poprzez praktykę poszczególnych ćwiczeń. Różni się od innych stylów jogi na trzy sposoby:
- precyzja – jest poszukiwana w ułożeniu ciała w każdej asanie,
- kolejność – sekwencje, w których praktykuje się asany, uważa się za ważne dla osiągnięcia pożądanego rezultatu,
- użycie akcesoriów– wykorzystanie pomocy takich jak: klocki, paski, koce, ma za zadanie wesprzeć osobę ćwiczącą w prawidłowym ćwiczeniu, szczególnie w przypadku osób początkujących lub mających problemy z osiągnięciem odpowiednich zakresów ruchów.
Iyengar był pionierem w stosowaniu akcesoriów (pomocy do ćwiczeń), takich jak poduszki, ławki, klocki, pasy i worki z piaskiem (bolstery), które służą jako pomoc, pozwalająca początkującym na łatwiejsze i pełniejsze doświadczenie ćwiczeń, niż byłoby to możliwe bez kilku lat praktyki. Akcesoria do jogi pozwalają również starszym, kontuzjowanym, zmęczonym lub chorym uczniom doświadczyć korzyści płynących z szerokiej gamy asan za pomocą metod wspomaganych, wymagających mniejszego wysiłku fizycznego.
Joga jest lustrem, w którym oglądamy własne wnętrze.
B.K.S. Iyengar
Yin joga
Joga yin skupia się na głębokich tkankach łącznych, takich jak powięź, więzadła, stawy i kości. Ten rodzaj jogi jest wolniejszy i bardziej medytacyjny. Daje przestrzeń do zwrócenia się do wewnątrz i dostrojenia zarówno do umysłu, jak i do fizycznych odczuć ciała. W tym stylu utrzymujesz pozycje przez dłuższy czas niż w przypadku innych tradycyjnych rodzajów jogi. Joga yin pomaga rozciągać i wydłużać rzadko używane tkanki, jednocześnie ucząc, jak oddychać pomimo dyskomfortu.
Praktyka yin jogi jest oparta na starożytnych chińskich filozofiach i zasadach taoistycznych, które wierzą, że przez nasze ciała przepływają ścieżki energii Qi. Rozciągając się i pogłębiając w pozach, otwieramy wszelkie blokady i uwalniamy energię, by swobodnie przepływała.
Ta odmiana jogi ma podobny wpływ na nasze energie jak zabieg akupunktury. Trzymając różne pozy, sekwencja yin jogi może pomóc przywrócić zdrowy przepływ Qi w naszych ciałach.
Uprawianie jogi – rodzaje i gatunki
Pozycje mogą być utrzymywane przez trzy do pięciu minut, a nawet 20 minut. Oczywiście osoby początkujące pozostają w asanach krócej, np. 45 sekund.
Praktykujący yin próbuje dotrzeć do głębszych tkanek. Wiele pozycji skupia się na obszarach obejmujących stawy, takich jak biodra, kość krzyżowa i kręgosłup.
Ważnym składnikiem tego rodzaju jogi jest oddech, ponieważ pozwala się skupić w trudniejszych i niewygodnych pozycjach. Należy oddychać przeponowo. Inną praktyczną zasadą głębokiego oddychania jest wykonanie dwa razy dłuższych wydechów niż wdechy.
Kundalini joga
Wywodzi się z kundalini zdefiniowanej w kulturze Vedantycznej jako energia uśpiona u podstawy kręgosłupa, dopóki nie zostanie aktywowana i skierowana w górę przez czakry w procesie duchowej doskonałości. Swoją nazwę wywodzi z koncentracji na przebudzeniu energii kundalini poprzez regularną praktykę, mantry, medytację.
Ta odmiana jogi jest połączeniem oddechu, ruchu i dźwięku. Pochodzi od sanskryckiego słowa „kundal”, które oznacza „zwinięta energia”. Według zwolenników nurtu, wszyscy mamy energię zgromadzoną u podstawy naszego kręgosłupa i poprzez praktykę Kundalini przenosimy tę energię w górę przez siedem czakr i wydostajemy ją z czubka głowy.
Głównym celem jest zwiększenie samoświadomości poprzez wyciszenie umysłu i odblokowanie czakr, aby energia witalna mogła swobodnie przepływać.
Praktyka jest wypełniona wymagającymi ćwiczeniami oddechowymi połączonymi z asanami i medytacją. Najczęściej ćwiczy się je w powtórzeniach przez dość długi czas przemieszczając energię w organizmie.
Zajęcia jogi Kundalini składają się z trzech części:
- śpiewu otwierającego
- rozgrzewki kręgosłupa, krija (sekwencja ćwiczeń połączonych z technikami oddechowymi)
- medytacji lub piosenki zamykającej sesję
Każda krija (z sanskrytu „działanie”) – łączy fizyczną asanę z oddechem lub medytacją. Pozycje te mogą być dowolnymi pozycjami, które wybiera się w zależności od części ciała, na której chcemy się skupić. Przykładowo pozycja kobry na kręgosłup lub pozycja wojownika dla nóg i pośladków.
Jedną z najpopularniejszych technik oddychania jest Oddech Ognia, który składa się z krótkich, szybkich oddechów.
Bikram joga
Bikram joga to system tzw. gorącej jogi (hot joga), rodzaj jogi opracowany przez Bikrama Choudhury’ego. Zajęcia składają się z sekwencji 26 pozycji ćwiczonych w pomieszczeniu ogrzanym do 40-41 °C i wilgotności 40%, w celu odtworzenie klimatu Indii. W pokoju znajdują się dywany, a ściany pokryte są lustrami.
Zajęcia trwają 90 minut i zawsze składają się z 26 pozycji, a mianowicie stałej sekwencji 24 asan i dwóch pranajam (ćwiczeń oddechowych), z których ostatnia to shatkarma (oczyszczenie).
To co najbardziej odróżnia ten rodzaj jogi od pozostałych, są warunki w jakich odbywają się lekcje. Wysoka temperatura pomaga się bardziej rozciągnąć i głębiej wejść w pozycje. Dodatkowo zmniejsza ryzyko kontuzji. Wysoka temperatura powoduje, że praktyka jest bardzo wymagająca, organizm bardziej się poci, a serce szybciej pracuje.
Ze względu na specyficzne warunki, ten rodzaj nie jest przeznaczony dla każdego. Przeciwwskazaniami do ćwiczenia Bikram jogi są:
- ciąża
- problemy z sercem
- złe znoszenie wysokich temperatur i wysokiej wilgotności powietrza
- nadciśnienie tętnicze
- wiek poniżej 14 roku życia
Power joga
Ten styl koncentruje się na budowaniu siły i wytrzymałości. Jest to również doskonała forma jogi na spalanie kalorii.
Co prawda nie jest oficjalnym rodzajem jogi, termin ten jest czasami używany zamiennie z jogą Vinyasa. Można powiedzieć, że jest formą Vinyasy, która ma swoje korzenie w jodze Ashtanga.
Na zajęciach duży nacisk kładzie się na przechodzenie z jednej pozycji do drugiej, a nie podchodzenie do każdej asany osobno. Pozycje nie są od siebie oddzielone, w przeciwieństwie do wielu innych form jogi.
Zajęcia mogą wydawać się bardziej zajęciami aerobiku, podczas gdy tradycyjne rodzaje jogi kojarzą się z powolnym, dokładnym wykonywaniem asan. Chociaż wymaga uważności i skupienia na oddychaniu, jest bardziej dynamiczna odmiana jogi niż medytacyjna.
Jakie są kluczowe różnice między Power joga a innymi rodzajami?
Dynamika
W przeciwieństwie do większości innych rodzajów jogi, ćwiczenia wykonywane są o wiele szybciej i dynamiczniej. Tempo jest tutaj ważniejsze niż precyzja. Dzięki temu ten styl działa bardzo korzystnie na układ sercowo-naczyniowy oraz ilość spalanych kalorii.
Sekwencja
Power lub Vinyasa yoga wykorzystują wiele takich samych pozycji, co joga Ashtanga, ale nie zawsze w tej samej kolejności. Dla porównania, w Ashtandze, która jest bardzo precyzyjną odmianą, każda pozycja wykonywana jest w tej samej kolejności, bez względu na to, kto prowadzi zajęcia.
Przejścia
Jedną z głównych różnic między Hatha a Vinyasą są przejścia. W Power jodze podkreślane jest przejście z jednej pozycji do drugiej, wydychając powietrze podczas zmiany. Dla porównania, Hatha joga jest mniej skupiona na zmianach asan, a bardziej na osiągnięciu właściwej postawy w każdej pozie.
Aerial joga
Na zajęciach z jogi w powietrzu (zwaną również jogą antygrawitacyjną lub Air joga) wykonuje się te same pozycje, co na macie do jogi, z wyjątkiem tego, że używa się chusty (rodzaj jedwabnego hamaka) zawieszonej pod sufitem jako rekwizytu wspierającego. Celem chusty jest pomoc w poprawie elastyczności i budowaniu siły, jednocześnie umożliwiając wykonywanie trudniejszych ćwiczeń bez dodatkowego nacisku na ramiona, kręgosłup lub głowę.
Jaki rodzaj jogi wybrać?
W trakcie zajęć jogi ciężar twojego ciała zostanie podtrzymany przez chustę – będziesz zawieszony/a w powietrzu! Jest to duża zaleta nie tylko dla osób początkujących, ale również doświadczonych w praktykowaniu.
Jednym z najlepszych sposobów korzystania z chusty jest odwracanie się, ponieważ hamak (chusta) jest dość łatwy do przewrócenia do góry nogami i można to zrobić bez nacisku na głowę, szyję czy kręgosłup.
Jak się ubrać na zajęcia Aerial jogi?
Najlepsze będzie ubranie, w którym można się łatwo i wygodnie poruszać, ale nie na tyle luźne, by zaplątało się w chustę. Możesz założyć bluzę z długim rękawem i legginsy, dzięki czemu złagodzony zostanie nacisk chusty na ciało. Należy unikać biżuterii i elementów ubrania, które mogą zaplątać się w chustę lub odpaść podczas wykonywania przewrotów.
Inne gatunki jogi
Znane są jeszcze rodzaje jogi, które z właściwą jogą mają niewiele wspólnego, a słowo joga w ich nazwie ma sugerować elastyczność i wykonywanie ćwiczeń o ponadprzeciętnym zakresie ruchów. Przykładami tego typu gatunków jogi może być joga śmiechu oraz joga twarzy.
Joga śmiechu
Jest to praktyka wywoływania śmiechu na siłę, w celu osiągnięcia pozytywnych efektów obserwowanych w przypadku śmiechu spontanicznego. Specjalnie opracowane ćwiczenia fizyczne oraz oddechowe mają formę zajęć grupowych i stanowią świetną zabawę dla uczestników. Ten rodzaj praktyki zapoczątkował w 1995 roku w Indiach lekarz dr Madan Kataia. Ta forma aktywności potwierdza starą maksymę „śmiech to zdrowie”.
Joga twarzy
W tym rodzaju jogi nie chodzi o wyginanie ciała w asanach oraz nie jest praktykowana medytacja. Za pomocą systematycznego treningu polegającego na wykonywaniu serii ćwiczeń, doprowadzamy do ujędrnienia skóry twarzy oraz zmniejszenia zmarszczek. Warunkiem koniecznym do osiągnięcia zadowalającego efektu jest regularne praktykowanie.
Jakie korzyści daje joga?
Niezależnie od rodzaju, joga przynosi wiele korzyści. Ćwicząc regularnie jogę możesz osiągnąć następujące efekty:
- Poprawa nastroju i podniesienie poziomu energii
- Wzmocnienie kręgosłupa
- Poprawa krążenia krwi i wzmocnienie serca
- Lepsze radzenie sobie ze stresem i niepokojem
- Wzmocnienie układu odpornościowego
- Wzmocnienie kości, stawów i więzadeł
- Poprawa utrzymywania równowagi
- Zwiększenie siły fizycznej
- Poprawa jakość snu
- Ogólna poprawia jakość życia
Po więcej informacji o zaletach jogi zapraszam do artykułu Joga efekty – zobacz co daje joga? Dowiesz się z niego co zawdzięczamy praktyce jogi oraz co mówią badania naukowe na temat zalet, korzyści i skuteczności regularnych ćwiczeń. Zobacz również na czym polega oraz co daje medytacja.
Joga – rodzaje. Zobacz która praktyka jogi będzie najlepsza dla ciebie. Wybierz właściwą jogę.
Rodzaje jogi – podsumowanie
Mówiąc „joga”, przychodzi nam na myśl siedzenie na macie w pozie jogicznej, medytowanie, ćwiczenie technik oddechowych. Jak mogłeś się zorientować z tego artykułu, pomimo elementów wspólnych, istnieją zasadnicze różnice w poszczególnych rodzajach jogi. Zastanów się co jest dla Ciebie ważne i wybierz rodzaj jogi najlepszy dla siebie! 🙂
Zobacz również:
- Joga asany – pozycja drzewa
- Medytacja cytaty
- Medytacja a relaksacja
- Kurs relaksacji
- Relaksacja Schultza
- Technika uwalniania emocji
- Skuteczność Treningu Autogennego Schultza
Kurs jogi online dla początkujących
Jeśli dopiero zamierzasz rozpocząć przygodę z jogą, to polecam mój autorski kurs jogi online dla początkujących do ćwiczenia w domu. Kurs może być przydatny również dla osób, które miały już kontakt z jogą i pragną sobie utrwalić i poprawić technikę wykonywania asan.
Rodzaje praktyk przedstawione w tym artykule powinny przybliżyć ci różnice i cechy różnych podejść do jogi.
Poznaj jogę i dowiedz się czym jest medytacja.